18 Αυγ 2023

Ποιες λέξεις σας έρχονται στο μυαλό όταν ακούτε τη φράση «καλοκαιρινές διακοπές» ; Νιώθετε συγκινημένοι, ανακουφισμένοι, αισιόδοξοι ή ανήσυχοι; Οι εργαζόμενοι γονείς ειδικά ενδέχεται να αντιμετωπίζουν επιπλέον άγχος αφού χρειάζεται να προγραμματίζουν χρονοδιαγράμματα, να διαπραγματεύονται με παππούδες και εργοδότες, να διατηρούν τα έξοδα υπό έλεγχο. Για άτομα και οικογένειες που αντιμετωπίζουν προκλήσεις ψυχικής υγείας, η περίοδος των διακοπών μπορεί να είναι μια περίοδος μοναξιάς ή στρες, γεμάτη άγχος ή/και κατάθλιψη. Ενώ υπάρχουν μερικοί στρεσογόνοι παράγοντες που είναι μοναδικοί για το καλοκαίρι, όπως το να αισθανόμαστε καταβεβλημένοι από τον όγκο των δραστηριοτήτων και να κοιμόμαστε λιγότερο, μπορεί επίσης να είναι μια καλή περίοδος για την ψυχική μας υγεία.

Η ζωή μας σήμερα είναι γεμάτη υποχρεώσεις και όλοι χρειαζόμαστε ένα διάλειμμα από τα άγχη και τις προκλήσεις της καθημερινότητας. Η απομάκρυνση από όλα αυτά, ακόμη και για μερικές μονάχα μέρες, μπορεί να κάνει θαύματα για την ψυχική μας υγεία. Στις διακοπές, έχουμε την ευκαιρία να επικεντρωθούμε στο να περάσουμε ποιοτικό χρόνο με τα αγαπημένα μας πρόσωπα. Επιπλέον, τα ταξίδια διευρύνουν το μυαλό μας, κυριολεκτικά: Έρευνες έχουν δείξει ότι το να έχουμε κάτι να προσμένουμε μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της διάθεσής μας, ενώ κάποιες μελέτες δείχνουν τη σύνδεση μεταξύ ταξιδιών και αύξησης της δημιουργικότητας, μιας βαθύτερης αίσθησης πολιτιστικής επίγνωσης και προσωπικής ανάπτυξης.
Ένας από τους κύριους λόγους που το καλοκαίρι μπορεί να βοηθήσει στην ψυχική υγεία είναι μέσω του ήλιου. Η αυξημένη έκθεση στον ήλιο ενισχύει τα επίπεδα βιταμίνης D και μπορεί ακόμη και να βελτιώσει τη διάθεση, οδηγώντας σε καλύτερη ψυχική υγεία. Το να περνάμε χρόνο στον ήλιο βοηθά επίσης το σώμα μας να παράγει περισσότερη μελατονίνη (ορμόνη ύπνου) τη νύχτα, επιτρέποντάς μας να κοιμόμαστε και γενικά να αισθανόμαστε καλύτερα.
Τέλος, το να πάμε διακοπές μπορεί να μας δώσει περισσότερο κίνητρο και δύναμη να συνεχίσουμε τη ζωή μας προς τα εμπρός όταν επιστρέψουμε.
Οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι τα ψυχολογικά οφέλη από τις διακοπές μπορεί να διαρκέσουν έως και ένα μήνα μετά την επιστροφή στο σπίτι. Όσοι δεν κάνουν ένα διάλειμμα έχουν υψηλότερη αρτηριακή πίεση, δεν κοιμούνται το ίδιο καλά και έχουν υψηλότερα επίπεδα στρες. Επιστήμονες από το Icahn School of Medicine, το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια και το Χάρβαρντ διαπίστωσαν ότι μόλις έξι ημέρες μακριά προκαλούν γενετικές αλλαγές που μειώνουν το στρες, ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα και μειώνουν τα επίπεδα πρωτεϊνών που συνδέονται με την άνοια και την κατάθλιψη.

Πώς μπορούμε όμως να επωφεληθούμε στο maximum από τις καλοκαιρινές διακοπές;

1. Προγραμματισμός. Όταν τα πράγματα είναι οργανωμένα, η ζωή μοιάζει πιο προβλέψιμη και νιώθουμε περισσότερο ασφαλείς. Το να αφιερώσουμε λίγο χρόνο για να οργανώσουμε τις καλοκαιρινές μας διακοπές ή να προετοιμάσουμε την καθημερινότητα για τον Σεπτέμβριο μπορεί να μειώσει τις ανησυχίες και το άγχος. Γνωρίζοντας τι ακολουθεί, προετοιμαζόμαστε ψυχολογικά και νιώθουμε μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση.

2. Διαχείριση χρόνου. Η δημιουργία ενός καθημερινού σχετικά χαλαρού προγράμματος διασφαλίζει ότι δεν θα αισθανόμαστε κατακλυσμένοι από τις καθημερινές εργασίες και τις προθεσμίες. Είναι εντάξει να λέμε όχι σε σχέδια που δεν ταιριάζουν στο πρόγραμμά μας ή δεν μας κάνουν να νιώθουμε καλά.

3. Ρουτίνα. Αν και είναι δελεαστικό να χαλαρώσουμε εντελώς και να πετάξουμε τις ρουτίνες από το παράθυρο κατά τη διάρκεια των διακοπών, η τήρηση ενός σταθερού προγράμματος μπορεί να προσφέρει μια αίσθηση σταθερότητας και να βοηθήσει στη διαχείριση του άγχους. Βοηθάει να έχουμε σχετικά τακτικές ώρες γευμάτων, άσκηση και ύπνο.

4. Όρια. Είναι σημαντικό να κοινοποιήσουμε τις ανάγκες μας στην οικογένεια και τους φίλους και να αφιερώσουμε χρόνο στον εαυτό μας για να χαλαρώσουμε, να ανανεωθούμε και να εμπλακούμε σε δραστηριότητες που μας αρέσουν. Ας αφιερώσουμε χρόνο στον εαυτό μας και ας δώσουμε προτεραιότητα στην αυτοφροντίδα. Μπορεί να είναι η ανάγνωση ενός βιβλίου, ο κινηματογράφος, το μασάζ, η μουσική που αγαπάμε ή η βόλτα με τον σκύλου μας. Είναι όχι απλώς εντάξει, αλλά αναγκαίο να δώσουμε προτεραιότητα στον χρόνο που χρειαζόμαστε για επαναφόρτιση.

5. Έξω στον καθαρό αέρα. Ο εγκέφαλός μας χρειάζεται ενδορφίνες, ντοπαμίνη και σεροτονίνη για να νιώθει καλά. Βγαίνοντας έξω χαλαρώνουμε και απελευθερώνουμε αυτούς τους ζωτικούς νευροδιαβιβαστές που είναι σημαντικοί τόσο για την ψυχική μας ευεξία όσο και για τη σωματική μας υγεία. Επίσης, βελτιώνεται η εστίαση, η συγκέντρωσή μας και μειώνονται οι φλεγμονές στο σώμα.

6. Σύνδεση με αγαπημένα πρόσωπα. Ας εκμεταλλευτούμε την περίοδο των διακοπών ώστε να ενισχύσουμε τις σχέσεις μας, να συνδεθούμε με αγαπημένα μας πρόσωπα και ας απολαύσουμε ουσιαστικές κοινωνικές αλληλεπιδράσεις. Η συμμετοχή σε κοινές δραστηριότητες μπορεί να μας προσφέρει μια αίσθηση χαράς και πληρότητας. Η συναισθηματική σύνδεση απελευθερώνει ωκυτοκίνη και ντοπαμίνη που βελτιώνει τη διάθεση και την ευεξία μας.

7. Διαχείριση προσδοκιών. Είναι απαραίτητο να διαχειριστούμε τις προσδοκίες μας για τις καλοκαιρινές διακοπές προκειμένου να μειώσουμε το άγχος. Ας επιτρέψουμε στον εαυτό μας να ακολουθήσει τον δικό του ρυθμό, ας δώσουμε προτεραιότητα στην ψυχική μας ευεξία και ας μην δεσμευόμαστε σε πάρα πολλές δραστηριότητες ή υποχρεώσεις. Αυτό που σίγουρα χρειάζεται στις καλοκαιρινές διακοπές, είναι η ισορροπία μεταξύ ευθύνης και διασκέδασης.

8. Αναζήτηση υποστήριξης εάν χρειάζεται. Ενδέχεται να χρειαστεί να μιλήσουμε με έμπιστους φίλους ή μέλη της οικογένειας για το πώς αισθανόμαστε ή να αναζητήσουμε επαγγελματική βοήθεια από έναν σύμβουλο ψυχικής υγείας.

Μολονότι οι ανάγκες και οι προτιμήσεις του καθενός είναι διαφορετικές, η ιεράρχηση της ψυχικής μας υγείας και ευεξίας θα μας βοηθήσει να αξιοποιήσουμε στο έπακρο τις καλοκαιρινές μας διακοπές.

Πηγές

https://familyholidaycharity.org.uk/our-story/impact/mental-health-benefits-holiday

7 Warning Signs That You Need a Mental Health Break

Maintaining Mental Health During the Holiday Season


https://forwardthinkingbirmingham.nhs.uk/boost-your-mental-health-during-the-school-holidays/

Strengthening Mental Health in Summer

Summer holiday guilt – a working parent’s perspective on mental health in the summer holidays


Summer holiday guilt – a working parent’s perspective on mental health in the summer holidays
Summer holiday guilt – a working parent’s perspective on mental health in the summer holidays
https://www.sistershospitallers.org/mental-health-summer-holidays/

How to Maintain Positive Mental Health During the Summer Holidays


https://dandeliontraininganddevelopment.com/2021/08/10-ways-to-support-mental-health-in-the-summer-holidays/
https://www.thecheckinproject.org/post/mental-health-tips-for-summer-vacation